Năm 2017 đánh dấu bước phát triển của Việt Nam với những kết quả rất đáng khởi đạt được trên tất cả các lĩnh vực, trong đó công tác đối ngoại đóng góp một trong những dấu mốc quan trọng, có ý nghĩa lịch sử vào sự nghiệp CNH-HĐH và hội nhập quốc tế sâu rộng.
Các quan chức, giới nghiên cứu và nhà báo quốc tếuy tín đánh giá thế nào về đối ngoại của Việt Nam trong năm qua cũng như các thách thức trong năm 2018? Bài phỏng vấn của Báo Thanh niên đã góp thêmcái nhìn nhiều chiều về vấn đề đó.
*TS John Hamre (Chủ tịch Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS) - cựu Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ):
Hội nghị cấp cao APEC 2017 do VN tổ chức đã đạt được thành công. Mỹ cũng đã thể hiện sự hoan nghênh quan hệ mật thiết hơn với VN. Tuy nhiên, một thách thức đặt ra là từ Mỹ, đã có sự chia rẽ về chính sách hợp tác thương mại khi rút khỏi TPP.
*Ông Murray Hiebert (Phó giám đốc chương trình Đông Nam Á của CSIS):
Năm qua, Việt Nam đã thực hiện chính sách đối ngoại hiệu quả trước bối cảnh chung của tình hình thế giới. Sau khi Washington rút khỏi TPP, Việt Nam đã chủ động, tích cực trong việc định hình TPP-11, đồng thời thúc đẩy các đàm phán về hiệp định thương mại tự do với EU. Việt Namcũng là nước đầu tiên mà Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình thăm chính thức ngay sau khi Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc lần thứ 19 kết thúc. Các cuộc họp tại APEC 2017 cũng tập trung nhiều vào các vấn đề kinh tế quan trọng ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
*Ông Ernest Bower (Tổng giám đốc Công ty tư vấn Bower Group Asia, Cố vấn cao cấp của CSIS, Mỹ):
Việt Nam đóng vai trò ngày càng quan trọng trong khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương về chính sách đối ngoại và cân bằng địa chính trị. Nỗ lực này được thể hiện qua công tác tổ chức cũng như vai trò chủ nhà APEC 2017, góp phần tăng cường vị thế của khối ASEAN. Thêm vào đó, Việt Nam cũng đã hợp tác chặt chẽ với Ấn Độ, Nhật Bản, Úc và các nước Đông Nam Á để củng cố cấu trúc trong khu vực.
* Ông Harry J.Kazianis (Tổng biên tập tạp chí The National Interest, Giám đốc nghiên cứu quốc phòng - Trung tâm nghiên cứu lợi ích của Mỹ):
Năm 2018, Việt Nam sẽ đối mặt nhiều thách thức trong chính sách đối ngoại về vấn đề an ninh cũng như những diễn biến phức tạp của tình hình khu vực và thế giới.
*PGS Stephen R.Nagy (Chuyên ngành chính trị và quốc tế - Đại học Cơ đốc giáo quốc tế, Nhật Bản):
VN đã xử lý hiệu quả những thách thức và khó khăn trong năm qua. Hiệp định TPP-11 là minh chứng cho những nỗ lực của VN trong việc xây dựng mối quan hệ đa phương và đang đóng góp tích cực vào hoạt động hợp tác an ninh trong khu vực. Những gì diễn ra tại APEC 2017 là thông điệp mạnh mẽ của VN về sự cần thiết của sự hợp tác, vì một thế giới hòa bình và thịnh vượng.
Năm 2018 trước những diễn biến của tình hình thế giới và khu vực, Việt Nam cần một chính sách đối ngoại phù hợp để tạo ra sự cân bằng và thúc đẩy trật tự an ninh chung.
*TS Ankit Panda (Thư ký tòa soạn tạp chí The Diplomat):
Năm 2017, Hội nghị APEC do Việt Nam tổ chức đã mở ra những điều kiện quan trọng để tạo thuận lợi cho tự do thương mại. Năm tới, Việt Nam cần phối hợp chặt chẽ với sáng kiến từ khu vực ASEAN, khi Singapore giữ vai trò chủ tịch, nhằm giải quyết hiệu quả hơn nữa vấn đề Biển Đông. Bên cạnh đó là duy trì và đẩy mạnh quan hệ với các đối tác nhằm củng cố vị thế để vượt qua các thách thức trong khu vực.
*TS Collin Koh Swee Lean (Chuyên gia của Trường Nghiên cứu quốc tế S.Rajaratnam, Singapore):
Tiếp nối các năm trước, Việt Nam năm 2017 đã có chính sách năng động, tích cực thúc đẩy quan hệ song phương với nhiều nước không chỉ ở khu vực châu Á. Và chắc chắn, Việt Nam cũng đã đóng góp không nhỏ vào hợp tác đa phương điển hình thông qua các định chế như ASEAN, APEC. Đặc biệt là những đóng góp quan trọng để ASEAN đạt được thỏa thuận dự thảo khung của Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC).
2018 sẽ là một năm quan trọng cho Việt Nam. Vì sau những sự kiện đạt được trong năm qua, sự chú ý của quốc tế sẽ tập trung vào vấn đề đàm phán COC. Song song đó, nguy cơ căng thẳng trên Biển Đông có thể gia tăng, gây ảnh hưởng lên quá trình đàm phán COC. Khi đó, Việt Nam phải xử lý vấn đề lợi ích chung giữa các bên trong ASEAN, trong sựliên quan đến tranh chấp trên Biển Đông.
*TS Raji Rajagopalan (Chuyên gia tại Quỹ nghiên cứu quan sát (ORF) ở Ấn Độ):
Năm 2017, VN đã ký 2 tuyên bố chung riêng biệt với Mỹ và Trung Quốc. Điều này thể hiện chính sách đối ngoại cân bằng hiệu quả, nhằm đảm bảo lợi ích quốc gia cả về an ninh lẫn kinh tế. Thành công trong việc tổ chức APEC 2017, đã chứng minh tầm nhìn của Việt Nam về cách tiếp cận thực tiễn để xây dựng nguyên tắc chung cho khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Năm tới, VN cần xem xét đánh giá các chuyển động chính trị toàn cầu để thực hiện chính sách phù hợp.Việt Nam cần đẩy mạnh hơn nữa quan hệ an ninh, quốc phòng với các đối tác lớn, quan trọng trong đó có Ấn Độ, Nhật Bản...
*GS James R.Holmes (Trường Hải chiến Mỹ):
Năm tới, Việt Nam cần tiếp tục các chính sách đã theo đuổi, tăng cường năng lực bảo vệ chủ quyền trên biển bằng cách phối hợp với các đối tác. Việc thúc đẩy các quan hệ hợp tác đa phương có vai trò quan trọng không hề thua kém chương trình hiện đại hóa khí tài. Quá trình hợp tác sẽ giúp năng lực quốc phòng của Việt Nam được phát triển toàn diện, giúp đảm bảo vị thế trong khu vực.
*TS Satoru Nagao (chuyên gia tại Viện Nghiên cứu Hudson, Mỹ):
So với năm 2016, thế giới năm qua đã có nhiều thay đổi. Việt Nam đã tăng cường hợp tác vớicác nước, không chỉ về kinh tế mà cả về an ninh, quốc phòng. Đây chính là điều Việt Nam cần đẩy mạnh trong thời gian tới.
In bài viết